Rouwen is hard werken

Als je iemand verliest die je dierbaar is, kom je in een rouwproces terecht. Je kunt heel verdrietig zijn, maar ook boos, bang of jezelf machteloos voelen. Je ervaart misschien dat je gaat piekeren, moeilijk slaapt, je niet kunt concentreren.

Wellicht trek je jezelf terug. Deze reacties, en nog zoveel andere, zijn heel normaal bij rouw. Jouw reacties of gedrag na het verlies hebben te maken met hoe jij als kind geleerd hebt om te gaan met verlies en teleurstelling. Mocht je huilen als je van je fiets was gevallen? Werd je getroost? Of werd er snel een pleister geplakt en gezegd dat het dan over was? Heb je geleerd dat liefde en rouw bij elkaar horen omdat je mocht treuren om de dood van je cavia? Of kwam er direct een nieuwe?

Rouwtaken

Rouwen is een werkwoord. Er zijn taken, er is werk. Mensen die rouwen, kunnen hier dus zelf iets mee doen. Jouw eerste taak is ‘erkennen’: “Ik kan het niet geloven, maar het is toch écht waar”. Je weet het met je verstand, maar diep van binnen wil je er niet aan. Je leeft op de automatische piloot, het is eigenlijk meer overleven. Dwalen in het donker, op zoek naar jezelf. De impact van het verlies wordt steeds duidelijker. Daar zit je dan, op de bodem van de put. Je hebt te verduren. Je hebt je rouw te nemen, maar durf je dat ook aan? Wat helpt, is goed afscheid nemen en open communiceren over wat er gebeurd is. Vertel je verhaal, steeds opnieuw.

Wirwar van gevoelens

De tweede taak is ‘herkennen’. Het verlies roept een wirwar van gevoelens op, waarmee je hebt te dealen: herkennen van je rouw. Dat valt nog niet mee, juist omdat het een warboel is van binnen. Hier overleef je met vallen en opstaan. Je pakt soms de draad weer op, maar het blijft een klus. Je zoekt stevigheid, een nieuwe basis. Je bent met het verlies bezig, en soms ook even niet. Wat je te doen hebt, is jezelf toestaan om pijn te voelen, jezelf uiten. Door te praten, schrijven, tekenen, muziek luisteren, sporten of iets anders wat bij jou past.

Geen logische volgorde

De derde en vierde rouwtaak zijn het verkennen van en jezelf verbinden met de veranderde wereld (volgende artikel). Alle rouwtaken lopen door elkaar; er is geen logische volgorde. Soms denk je dat alles weer oké is, maar ineens is het verlies er weer. Omdat het een speciale dag is, jullie liedje op de radio of omdat iemand iets zegt wat je raakt. Het is steeds opnieuw nodig om je verlies aan te kijken; alleen dan wordt het een deel van je leven. Een rouwproces is nooit klaar. Zeg nu zelf... je liefde is toch ook nooit klaar?