Afscheid nemen is niet loslaten

“Ik moet leren om hem los te laten, nu hij er niet meer is. Mensen zeggen dat dit nodig is, zodat ik weer verder kan. Ik moet nu eenmaal door.” Dit hoor ik vaak als iemand voor het eerst mijn praktijk binnen stapt.

Als er iemand overleden is, als de ander uit een relatie stapt, als mensen hun werk (dreigen te) verliezen. Afscheid nemen is echter niet loslaten.

Met ‘loslaten’ wordt dikwijls bedoeld dat je iets achter je wilt laten, ergens een streep onder zetten. Iemand of iets is geen onderdeel meer van het dagelijks leven, dus daar moeten we ons niet meer mee bezighouden. Liever maar verder gaan. Totdat je merkt dat het verlies zich met jou gaat bezighouden. Dan wordt er op mijn deur geklopt.

Deel van je leven

Als het verlies zich met jou gaat bezighouden, wordt het tijd dat je terug gaat kijken. Wat heeft deze mens voor mij betekend? Wat doet het met mij dat mijn partner mij verlaten heeft of dat ik mijn werk heb verloren? Of dat ik ziek ben en niet meer alles kan? Dat iemand of iets geen deel meer is van het leven in werkelijkheid, wil niet zeggen dat deze niet meer belangrijk is in je leven. Jouw verlies was een groot deel van je leven. Vergelijk het eens met een of meerdere hoofdstukken in je levensboek. Die kun je er wel uitscheuren, maar dan klopt het verhaal niet meer.

Nieuwe weg aanleggen

Afscheid nemen is dus niet loslaten of een streep eronder zetten. Maar wat dan wel? Afscheid gaat over afscheid in het leven én afscheid vanbinnen. Bij ‘extern’ afscheid verdwijnt iemand of iets uit jouw leven zoals jij dat kende. Dat is wél echt loslaten. Het is belangrijk om dit afscheid te markeren, bijvoorbeeld met rituelen: stilstaan bij wat echt voorbij is. Niet alleen bij overlijden, maar ook bij echtscheiding, verlies van werk, gezondheid of ander verlies.

Afscheid vanbinnen gaat over het maken van een nieuwe verbinding, ín jezelf. Stilstaan bij wat hij of zij voor je betekent, wat je baan je heeft gebracht, hoe jij en je partner samen waren. Dat heb je meestal niet één maar meerdere keren te doen. Echt afscheid nemen is onderdeel van een ‘vloeiend’ rouwproces. Misschien zelfs wel het beginpunt. Zonder afscheid kunnen we niet rouwen. 

- Afscheid nemen is loslaten in werkelijkheid, maar vasthouden in wezenlijkheid. -

Routekaart in je hoofd

Een verlies overkomt je, maar afscheid heb je te nemen. Van buiten en vanbinnen, hoe moeilijk dat ook is. Je was immers zó gewend aan het leven met die ander of dat andere, dat het een soort routekaart in je hoofd is geworden. Door het verlies zijn er wegen afgesloten en moet je een nieuwe weg aanleggen. Je route verandert. Je hersenen moeten dat ook letterlijk doen, nieuwe verbindingen maken. Dat gaat geleidelijk. Ze moeten wennen aan de nieuwe realiteit. En het is aan jou om ze dat keer op keer te vertellen. Totdat de oude route een hoofdstuk in je levensboek mag zijn.

Meer weten over omgaan met verlies, rouw en trauma? 

Heb je een vraag over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk, burn-out of ingrijpende gebeurtenissen in het verleden? Bel 06-12949654 of mail info@brightblue-coaching.nl. Begeleiding wordt deels vergoed door bijna alle Nederlandse zorgverzekeraars. Wil je mensen in rouw begeleiden? Kijk op www.brightblue-coaching.nl voor trainingen.

Jeanne van Mierlo, 
Verlies- en rouwtherapeut