Ze is BOOS! Met hoofdletters en een uitroepteken. Boos op de wereld, boos op de mensen om haar heen, boos op haar moeder die haar in de steek heeft gelaten door te overlijden. En niet te vergeten: boos op zichzelf, omdat ze zo boos is.
En misschien ook een beetje boos op mij, omdat ik zeg dat ik niet degene ben die haar van boosheid afhelpt. Want dat is wat ze wil.
De omgeving heeft last van haar gedrag. Bij een opmerking van een van haar gezinsleden kan ze ontploffen, een vraag zorgt voor irritatie. Ze baalt ervan dat er zo vaak een uitbarsting is en wil dit heel graag veranderen.
Boosheid als rouwreactie
Verlies veroorzaakt stress, op allerlei manieren. We worden immers geconfronteerd met een niet-alledaagse gebeurtenis waar we onze weg in moeten zoeken. Bij stress kunnen we minder verdragen van anderen. Situaties waar we normaal gesproken goed mee kunnen omgaan, zorgen dan voor irritatie en een korter lontje. Toch herkent ze zich hier niet in. Haar moeder is immers al twee jaar dood en dat heeft ze inmiddels wel geaccepteerd, zegt ze.
Als ik vraag of ze nog meer verlies heeft meegemaakt, is ze even stil. Ja, zeven jaar geleden is ze gescheiden. Samen konden ze geen kinderen krijgen en dat was wat hij wél wilde. Daar zat ze toen, op haar dertigste. Ze besloot dat het geen zin had om bij de pakken neer te gaan zitten en richtte zich op haar werk. Daarin was ze namelijk wél goed.
Boosheid als vervormd verdriet
Voorzichtig vraag ik of haar boosheid hiermee te maken kan hebben. Dat is niet zo, want ze gunt hem het beste. Hij is zelfs vader geworden. Ik vraag of ze hier vanbinnen even bij stil wil staan. Meteen is er irritatie, ze vindt het een stomme vraag want ze wil het hebben over hoe ze van haar boosheid afkomt. Intussen gebeurt er in haar lijf iets anders, bij mij ook. Mijn maag trekt samen, hoe eenzaam moet ze zich voelen. Ik vraag of ze het misschien kent dat ze zich in de steek gelaten en alleen voelt.
Dan vinden haar tranen een weg naar buiten. Ze heeft zich nog nooit begrepen gevoeld. Ze kan er geen herinneringen aan koppelen, maar ervaart dat hier haar kwetsing zit. Daarom heeft ze mensen op afstand gehouden, dan konden ze haar ook geen pijn doen. Ze heeft een harnas aangetrokken. Door de verliezen van de afgelopen jaren heeft ze er een schild en een zwaard bij gepakt, de aanval als beste manier om zich te beschermen.
De wapens neerleggen en het harnas uitdoen, kan alleen in stapjes. De eerste stap is er: als ik zo boos ben, wat heeft me dan daarvóór geraakt? Waar ben ik verdrietig of teleurgesteld over? Of misschien bang? En juist dát proberen te communiceren. Maar eerst maar eens zelf gaan herkennen. Stap voor stap.
Meer weten over rouw, burn-out en trauma?
Heb je een vraag over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk, burn-out of ingrijpende gebeurtenissen in het verleden? Bel 06-12949654 of mail info@brightblue-coaching.nl. Begeleiding wordt deels vergoed door bijna alle Nederlandse zorgverzekeraars.
Wil je zelf mensen in rouw begeleiden? Kijk op www.brightblue-coaching.nl voor trainingen.
Jeanne van Mierlo
Rouw- en traumatherapeut
BrightBlue Coaching & Training helpt volwassenen met pijn in hun hart na trauma of (traumatisch) verlies om weer te genieten van hun leven. BB helpt volwassenen met burn-out(klachten) om hun leven weer op de rails te krijgen. BB leert coaches met minimaal één jaar praktijkervaring om als rouwcoach te werken.