“Niemand kan mij helpen”

In de afgelopen weken heb ik deze uitspraak regelmatig gehoord van mensen die een dierbare hebben verlopen: “Niemand kan mij helpen. Ik moet het toch alleen doen”. Er is inderdaad niemand die het verlies ongedaan kan maken, dat klopt.

Maar niets is zo helpend als de steun van de mensen in je omgeving. “Ja maar, ik heb niemand”, was dan wel eens de opmerking. Juist dan is het nodig om als rouwende zelf in actie te komen, hoe moeilijk dat ook kan zijn.
 
Want hoe vaak haken mensen uit je omgeving na een tijdje niet af? Omdat ze genoeg hebben van je verdriet, zichzelf machteloos voelen, omdat jouw verdriet wellicht raakt aan hun eigen verlies... Als rouwende is het dan ook vaak lastig om zelf steun of troost te vragen. Omdat je een ander niet lastig wilt vallen, of omdat toch “niemand je kan helpen”.

Rouwen en troosten horen bij elkaar

Jouw partner of vriend(in) kan je verdriet niet kleiner maken, dat is waar. Overigens proberen veel mensen dat toch, uit goede bedoelingen. Ze menen dat troost bestaat uit opbeuren en als dat niet helpt, staan ze machteloos of gaan ze zich ergeren aan de ‘zwakte’ van de rouwende. En zich soms zelfs van hem of haar afkeren. Zeker als de rouwende geen aandacht voor hen heeft. Herkenbaar?
Bedenk eens hoe dit ‘opbeuren’ overkomt: als je het verdriet kleiner wilt maken of zelfs wegnemen, betekent dat ook dat je je partner, kind of vriend(in) niet accepteert zoals hij of zij nu is.

Troost is betrouwbare aanwezigheid

Hij of zij heeft het vooral nodig dat je er bent, dat je mee kunt voelen en kunt delen in het verdriet. Dat je luistert. In stilte aanwezig bent. Je hoeft niets op te lossen, want dat kan niet. Juist dát accepteren, is o zo moeilijk. Hij of zij heeft het nodig dat je blijft komen. Troost is betrouwbare aanwezigheid. Als een boom waartegen je kunt leunen en duwen, en die toch blijft staan. Het is fijn om te merken dat er iemand naast je staat, zodat je je niet meer alleen voelt in de wereld van het verdriet.

Wat als er niemand voor je is?

Maar wat als je verdriet langer duurt dan de aandacht van je omgeving? Of als er niemand voor je is? Dan zal je zelf op zoek moeten en durven te vragen. Verder leven met het gemis en de herinneringen. Daar hoort ook bij dat je je leven opnieuw vorm geeft, op een manier die bij jou past. Of zoals een weduwnaar het zei: “Soms heb je een hand nodig die je over een hobbel heen trekt. En dat kan met kleine dingen, menselijk met elkaar omgaan, een praatje maken. Aanwezig zijn is vaak al genoeg”.