Als mensen het over trauma hebben, dan bedoelen ze vaak datgene wat ze hebben meegemaakt. Trauma zit echter niet in de gebeurtenis, maar in hoe je deze gebeurtenis ervaart.
Wat voor de een traumatisch en overweldigend is, kan voor de ander schokkend maar behapbaar zijn.
Trauma als ervaring, niet als gebeurtenis
Iedereen heeft weleens te maken met stress, dat is normaal. Als de gespannen boog weer ontspannen wordt, dan kun je dit hanteren. Er is ook ongezond hoge stress: stress die boven het niveau uitgaat dat je normaal gesproken aan kunt. Als je dan in staat bent om bij wijze van spreken te vechten of vluchten, dan onderneem je actie en kan de spanning in je lijf zich ontladen. Je hebt het misschien weleens gemerkt bij een onverwachte manoeuvre in de auto: er gebeurt iets, je moet ineens hard remmen, doet dat ook instinctief en even daarna zit je te ‘shaken’. Je lijf trilt letterlijk en gooit de spanning er op die manier uit. Je krijgt het zelf geregeld.
Trauma gaat in je lijf zitten
Wat als de stress te hoog wordt om te bevatten, als iets je overspoelt en je hebt er geen zeggenschap over? Als je je hulpeloos of machteloos voelt en vechten of vluchten niet kan? Dan kan een traumareactie ontstaan. Je lijf bevriest en vanbinnen ontstaat een splitsing. Dat wil zeggen dat er een overlevingsmechanisme in werking treedt, een soort poortwachter die ervoor zorgt dat de deur naar de pijnlijke gebeurtenis op slot blijft. Die kan bijvoorbeeld de vorm aannemen van verdringen, ontkennen, sterk zijn, dóórgaan of alles controleren. Als je je hiervan niet bewust bent of wordt, dan ga je deze situatie ervaren als ‘normaal’. Deze ervaring wordt in je lijf opgeslagen, er was immers geen ontlading. Je houdt onbewust je eigen vitaliteit in.
Trauma houdt de deur naar rouw dicht
In/bij een traumatische ervaring is er geen plaats voor helder nadenken of het voelen van je emoties. Je emoties zijn overstuurd of je voelt helemaal niets. Alleen je instinct doet zijn werk. Deze ervaring kan zo weer aangeraakt worden in een situatie die vergelijkbaar is met wat je hebt meegemaakt. Dan is het je lichaam dat reageert en de angst die jou kan overnemen. Ondanks dat je jezelf probeert gerust te stellen.
Om met trauma te werken, is het belangrijk om je hulpbronnen te kennen. Wat helpt jou om uit spanning te komen? Waar geniet je van? Wat heb je in je leven dat je goed doet voelen? Dit kunnen (overleden) mensen zijn, dingen, gebeurtenissen, plaatsen, je eigen talenten en gewoontes, noem maar op. Via deze hulpbronnen kunnen we kijken naar de vertroebelde traumareacties, omdat in elke hulpbron óók de uitweg uit het trauma zit. Hier gaat het om het (h)erkennen van de reacties van je lijf. Te ervaren hoe je weer in beweging komt. Eerst stevigheid opbouwen dus en je mogelijkheden vergroten om met het trauma om te gaan, daarna aan de slag met traumareacties. Dan pas is de weg open om te werken met rouwgevoelens. Eerder kunnen deze immers niet gevoeld worden.
Wat zijn jouw hulpbronnen? Herken je iets van jezelf in dit artikel? Ik help je graag verder op weg.
Meer weten over omgaan met verlies en rouw?
Heb je een vraag over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk? Bel of mail voor een kosteloos en verhelderend kennismakingsgesprek: info@brightblue-coaching.nl of tel. 06-12949654, ook voor de nieuwsbrief. Vergoeding door zorgverzekering vaak mogelijk.
BrightBlue Coaching & Training helpt volwassenen met pijn in hun hart na trauma of (traumatisch) verlies om weer te genieten van hun leven. BB helpt volwassenen met burn-out(klachten) om hun leven weer op de rails te krijgen. BB leert coaches met minimaal één jaar praktijkervaring om als rouwcoach te werken.