Treintje van tranen

Het is ergens in het voorjaar als ze mijn praktijk binnenstapt, Emma* van zeven. Ze praat honderduit over haar hobby’s en vooral over hockey, over dat ze graag tekent, leest en van paarden houdt.

Dat ze op school gym en taal leuk vindt en rekenen niet zo. Dat ze veel vriendinnen heeft. En, wat stiller: “Ik wil graag leren om over papa te praten, ook met mensen die ik niet zo goed ken”. O ja, en ze wil ook niet verdrietig zijn. Haar vader is twee jaar eerder overleden, Emma was vijf. Haar herinneringen zijn als de dag van gisteren. 

Traan in haar buik

Emma tekent een traan in haar buik, daar zit haar verdriet. Een beetje verstopt. Het verhaal komt in stukjes. Van haar vader naar hockey en weer terug. Intussen zie ik het gebeuren, haar lijfje bevriest bijna letterlijk als ze vertelt over haar papa: “Als ik iets vertel, zoals op school, dan word ik helemaal stijf. Dat wil ik niet en dan zeg ik maar niks”. Ik vraag of de traan dan in haar buik blijft zitten. Ze knikt. We komen er samen achter dat ze dan haar ‘buitenkant-gezicht’ opzet dat blij kijkt maar soms ook boos. Maar eigenlijk mist ze haar papa en verstopt ze haar verdriet. Ze zou graag vaker voelen dat papa er vanbinnen altijd is, want daar wordt ze blij van.
 
Ergens in het traject neemt ze een foto van haar papa mee, mooi ingelijst in een zelfgemaakt lijstje. Ze vertelt en vertelt. Dat kan ze nu zo goed omdat ze mij al een beetje kent, zegt ze. Ik vraag of we samen kunnen kijken naar wat er bij haar gebeurt als ze mensen nog niet kent. Dat wil ze wel. 

Treintje van tranen

We oefenen samen. Zo ontdekt Emma, als ze even ‘stijf’ wordt, dat haar schrik verdwijnt als ze gaat lopen. En ze tekent. Emma tekent haar hoofd en haar buik met daarin de tranen, gescheiden van elkaar. Tranen die in haar buik snel op en neer gaan, ook kriskras. Haar laatste tekening gaat over huilen. Ik zeg dat ik dat ook moeilijk zou vinden als mijn hoofd niet op mijn lijf staat en de tranen in mijn buik zitten. Ze lacht.
“Zou het helpen als we het hoofd er weer op zetten?” Emma zegt: “Ja, want dan kunnen de tranen naar buiten”. Hoe zouden we dat kunnen laten zien, vraag ik terwijl ik steentjes pak die glinsteren als tranen. “Nou”, zegt ze terwijl ze de steentjes pakt en op haar tekening legt, “De traan begint in mijn hart en kan zo als een treintje met andere tranen naar buiten”. Ze legt een spoor van steentjes, van binnen naar buiten. Ik vraag of het dan klopt dat er in haar buik minder tranen blijven zitten. Ze knikt en zegt dat ze dan straks allemaal weg zijn. Of misschien komen er weer nieuwe bij, maar die kunnen dan ook met het treintje van tranen naar buiten? Ja. Ze zucht eens diep.
 
De keer daarop vertelt ze dat ze al traantjes uit haar doosje heeft gehaald. Dat doosje, waarin vele gevoelens wonen, heeft ze eerder gemaakt. Haar moeder heeft verteld dat ze er ook weer een traantje in mag doen, maar dat heeft ze nog niet gedaan. Wat ze wel heeft gedaan, is dat ze voor het eerst aan haar vriendinnen heeft verteld hoe haar papa dood is gegaan. Uit zichzelf. Zonder ‘stijf’ te worden. Zeven jaar en zoveel wijsheid. High five, Emma!
Later zal ze leren dat tranen ook betekenen dat ze zoveel van papa houdt. Emma is trots op haar vader. Ze wil kunnen zeggen dat zij ook een papa heeft en over hem praten, net als andere kinderen. Komend schooljaar, dan zit ze in groep 4, gaat ze haar spreekbeurt doen over de ziekte van haar vader. Samen met haar lieve mama gaat ze deze maken.

Meer weten over omgaan met verlies en rouw? 

Heb je een vraag over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk? Bel of mail dan voor een kosteloos en verhelderend kennismakingsgesprek: info@brightblue-coaching.nl of tel. 06-12949654, ook voor de nieuwsbrief. Vergoeding door zorgverzekering vaak mogelijk.
 
* Emma is niet haar echte naam. Emma en haar moeder hebben toestemming gegeven voor het schrijven en publiceren van dit artikel.