En als je toch burn-out raakt?

Burn-out kun je raken als je lange tijd stelselmatig te veel en te vaak over je grenzen heengaat zonder te herstellen. Dit kan wel enkele jaren duren, maar uiteindelijk raak je fysiek, emotioneel en mentaal compleet op. Je hebt geen energie meer en voelt je dodelijk vermoeid. Je bent uitgeput of opgebrand, hebt nergens zin in. Het kan je niet meer schelen, je kunt eenvoudigweg niet meer.

Vaak is het de omgeving die als eerste merkt dat het niet goed met je gaat. Omdat je eigenlijk al heel lang, soms jarenlang, op je tenen loopt. Overigens heb je zelf ook het gevoel geen controle meer te hebben over je functioneren. Je bent extreem moe, prikkelbaar en hebt geen plezier meer in je werk en andere dingen. Verder pieker je lang en veel, kampt met concentratieverlies, denkt en doet chaotisch en hebt slaapproblemen. En 'opeens' gaat het mis. Je stort volledig in. Een klein onbeduidend voorval kan de druppel zijn die de emmer laat overlopen.

Zoek dan echt hulp! Je bent al veel te lang doorgegaan, omdat je dacht dat je het zelf wel kon oplossen, dat jij die zware klus wel kon klaren. Je hebt jezelf gepantserd, om niet te voelen wat wel aandacht nodig heeft. Wat het dan ook is. Je eerste, en misschien wel belangrijkste taak, is om de accepteren dat je opgebrand bent.

Begeleiding op de oorzaak, niet op de symptomen

In de begeleiding draait het er niet alleen om meer rust en weer energie te krijgen, maar ook om erachter te komen wat de burn-out heeft veroorzaakt. Doe je dat niet? Dan is de kans op herhaling in de toekomst groot. Je begint met langzaam de batterij weer opladen. Daarvoor is rust nodig, je lijf heeft je niet voor niets ‘stopgezet’. Die rust vinden we samen door een dagritme te creëren dat bij jou past. Door in de natuur te zijn, te wandelen, rustige beweging in te bouwen.

Je ontdekt hoe je al die tijd hebt overleefd, totdat het niet meer ging. Daarnaast krijg je begeleiding op de drie thema’s die zo bij burn-out horen: je verlangen negeren, niet genomen rouw uit het verleden en plekverwarring (zie ‘oorzaken van burn-out’). Uiteraard bezien vanuit jouw persoonlijke situatie. Hierbij betrekken we het hoofd, het lijf, het hart (je schakelcentrum) en je zijn/ziel. Burn-out klachten hebben immers invloed op je hele systeem. We werken op de laag van identiteit en niet (alleen) op de gedragslaag. Zo leer je om, als de druk weer toeneemt, niet terug te keren naar je oude patronen.

Leefritme en werkritme

Zo snel als het kan en zo langzaam als het moet, ga je ook je werkritme weer zoeken. In een aangepast ritme en met werk dat bij je past op dat moment. Het is, juist bij burn-out, belangrijk om verbinding te houden met je werk. Dat is ook goed voor het zelfvertrouwen.
Een oud spreekwoord zegt: “Gewonde olifanten horen in de kudde”; juist daar worden ze opgevangen, gekoesterd en kunnen er langzaam weer stapjes vooruit gezet worden. Daarbij is op de werkplek ook begeleiding nodig, er moet iets wezenlijks veranderen.

We kijken dus niet alleen naar je persoonlijke situatie maar gaan ook met en op je werk aan de slag. Stel je voor dat je weer aan het werk gaat en er is niets veranderd, hoe zou dat voor je zijn? Juist. Wat kan je werkgever hierin betekenen? Is er ook iets wat jij zelf kunt doen?