Verlies van werk

Elk bedrijf of elke instelling krijgt vroeg of laat te maken met verlies en rouw. Dat kan moeilijke situaties en vragen opleveren. Het kan een klus zijn om oog te houden voor ieders belang en in gesprek te blijven met elkaar. Het kan dan fijn zijn als er iemand is die meedenkt. Die waar nodig adviseert en verduidelijkt en bijdraagt aan een oplossing voor alle betrokken partijen. Rouwen doe je niet alleen thuis, maar ook op je werk. Als je iemand of iets essentieels hebt verloren, dan beïnvloedt dit je hele leven. Thuis, op je werk, de sportvereniging en alle andere plekken waar je bent. Werk kan, net als school, houvast en structuur bieden in een wereld die voor jou voorgoed is veranderd. Hoe zorg je ervoor dat je veerkracht houdt en het contact met het werk niet verliest?
 
We lezen en horen elke dag over verlies van werk: faillissementen, reorganisaties, afslankingen, noem maar op. Elke dag komen er mensen op straat te staan. Voor veel mensen is dat pijnlijk, zeker als je jarenlang met hart en ziel voor dit bedrijf of deze organisatie hebt gewerkt. Je hebt je verbonden aan deze werkgever. Losgescheurd worden, doet dan pijn. Wie ben je dan, zonder je werk? Dat verdient een zorgvuldige benadering: van afscheid nemen, rouwen, betekenis geven en weer opnieuw beginnen. Zowel voor degenen die (moeten) vertrekken als voor degenen die achterblijven. Ook zij komen terecht in een nieuwe werkelijkheid. 
Niet alleen ontslag, maar ook veranderingen op het werk kunnen mensen ervaren als verlies. Wat te denken van een verplichte overstap naar een andere functie, het mislopen van een promotie of het toebedeeld krijgen van taken waar je niet op zit te wachten. Of collega’s met wie je het niet goed kunt vinden. Al deze gebeurtenissen kunnen je dag flink vergallen. We brengen over het algemeen een groot deel van onze dag op het werk door, dus is het belangrijk dat we werken met motivatie en plezier.
 
Doe je momenteel niet met plezier je werk en is motivatie ver te zoeken? Komen er veranderingen aan waarop je niet zit te wachten en waarmee je toch iets moet? Ervaar je veel werkstress? Wil je als leidinggevende een medewerker met spanningsklachten goed (laten) begeleiden? Hoe begeleid je de rest van het team? Ik kan je helpen met individuele of groepsbegeleiding, opstellen van een rouwprotocol, informatie en advies. Een vrijblijvend gesprek is de eerste stap.

Aandacht voor afscheid en rouw

Verlies overkomt je, maar afscheid moet je bewust nemen. Het helpt om stil te staan bij wat gaat stoppen en terug te blikken op een periode die voorbij is. Hierbij zijn zowel positieve als negatieve gevoelens welkom. Goed afscheid nemen is echter niet gemakkelijk. We gaan er ook liever aan voorbij, waardoor we later vaak last krijgen van onafgemaakte zaken of dingen die we nog hadden willen zeggen of doen. Zo kun je van je medewerkers niet verwachten dat ze zich na een afslanking zonder meer enthousiast verbinden aan een nieuwe toekomst, andere werkwijzen, collega’s of leidinggevenden. Daar is meer voor nodig.
Na een (alsnog) bewust afscheid komt het rouwen. Een begrip waarover we op het werk niet gemakkelijk praten. Rouw is immers geen zakelijk begrip en wordt daarom al snel als ‘weerstand’ gelabeld. We mogen rouw echter ook zien als de achterkant van de loyaliteit waarmee de medewerker zich aan zijn werkgever heeft verbonden. Juist als de ‘weerstand’ er niet zou zijn, moet je je zorgen maken. Het is nodig om de band met de omgeving opnieuw vorm te geven: wat betekent dit nu wat er gebeurd is?
 
Je ontslag krijgen, (moeten) stoppen met werken of je collega’s zien vertrekken, doet immers pijn. Wie ben jij dan (ineens), zonder je werk? Zonder je collega’s? Wat is er dan belangrijk? Dat vraagt om een benadering van afscheid nemen, rouwen, betekenis geven en opnieuw beginnen. Zowel voor degenen die (moeten) vertrekken als voor degenen die achterblijven. 

Aan de slag

Wat betekent dat wat jou is overkomen in je werk? Dit vraagt om het opnieuw vinden van een gevoel van grip op je leven, na ‘dit kan mij toch niet overkomen’. Dit vraagt om herbezinning op doelen, om opnieuw richting te kunnen geven. Vaak komen hier ook je persoonlijke waarden ter discussie te staan, en dat kan erg lastig zijn. Zeker als je negatief over jezelf gaat denken. Maar door actief bezig te zijn om je leven weer op koers te krijgen, geef je jezelf erkenning en steun. Je kunt zo je verhaal als het ware opnieuw schrijven, zonder te blijven hangen in wrok, verbittering, zinloosheid of slachtoffergedrag. Je gaat zelf aan de slag.
 
Het gaat er dus om dat je greep krijgt op je situatie, opnieuw doelen stelt, kijkt naar je persoonlijke waarden en jezelf erkenning geeft. Met deze vier pijlers kun je het verlies betekenis geven. Hiervoor is het niet alleen nodig om vooruit te kijken, maar zeker ook naar de gebeurtenissen uit het verleden. Het gaat juist om de wisselwerking tussen dat wat geweest is (werkverlies) en dat wat nog komt, je veranderde toekomst.

Stel je eens voor: als je van je werkende leven een film zou maken, wat voor soort film zou het dan zijn? Wanneer en waar begint de film? Waar zit je nu? Hoe loopt het script verder? Wie spelen er mee?