“Het lijkt alsof mijn verdriet er niet meer mag zijn. De mensen van wie ik steun verwachtte, zijn er niet voor mij. Als ik iets over hem zeg, wordt er snel overgegaan naar een ander onderwerp. Ik kan me zó eenzaam voelen in een ruimte vol vrienden."
Deze uitspraken hoor ik helaas vaak in mijn praktijk. Zeker als er al enige tijd verstreken is na het verlies. Mensen in de omgeving gaan er nog dikwijls vanuit dat het verlies gemakkelijker te dragen is naarmate er meer tijd verstrijkt. Dat is niet zo. Tijd alleen heelt geen wonden. Het gaat er juist om wat je zelf doet met de tijd.
Steeds meer alleen
Ze zit tegenover me, ogen vol tranen. Een vrouw van eind twintig die vorig jaar onverwacht haar vader heeft verloren. “Het lijkt wel alsof mijn verdriet steeds groter wordt. Bij mijn partner en mijn vriendinnen voel ik geen uitnodiging om over mijn vader te praten. En ik zou dat zo graag willen. Mijn moeder is de enige met wie dat kan, terwijl ik me ook zorgen om haar maak. Met haar bel ik dan ook elke dag.” Haar smalle schouders dragen het grote verdriet vooral alleen. Het wordt steeds zwaarder. Ze voelt zich eenzaam in haar gezin en een brede kring van vrienden.
Als een dergelijke situatie lang duurt, gaan mensen zich steeds meer terugtrekken en zich afsluiten voor anderen. Letterlijk door thuis te blijven en figuurlijk door niet meer over hun verlies of gevoelens te praten. De omgeving gaat er dan steeds meer vanuit dat het wel goed gaat. Er zijn immers geen signalen dat het niet zo is. Ik heb al vaker gezien dat mensen dan in een neerwaartse spiraal terechtkomen, uiteindelijk nergens zin meer in hebben en belanden in depressiviteit.
Samen dragen maakt minder zwaar
Als we onze gevoelens kunnen delen na een groot verlies, als anderen naar ons luisteren, dan hoeven we het verlies niet alleen te dragen. Een cliënte die eerst moeilijk kon zeggen hoe het echt met haar ging, heeft ervaren dat er juist veel begrip en belangstelling was. “Ik hoefde het verlies van mijn ouders toen niet meer alleen te dragen, juist dat maakte het lichter. Mensen gingen toen ook vanuit zichzelf vragen hoe het met me ging. Dat maakte het voor mij weer gemakkelijker om te vertellen.” Vaak, niet altijd, helpt het ook als we na een verlies zelf weer belangstelling hebben voor hoe het met anderen gaat. Dan ontstaat wederkerigheid.
Maar wat als dat niet zo is? Dan is het belangrijk zelf andere wegen te zoeken. Het kan opluchten om je gevoelens te delen met lotgenoten. Vaak is (vrijwilligers)werk ook helpend. De jonge vrouw van eind twintig heeft af en toe steun van collega’s van wie ze het niet had verwacht. Soms is er ook een baaldag. Probeer deze niet weg te poetsen en door te gaan, maar wees juist extra lief voor jezelf. Doe de dingen die jou helpen, zoals wandelen, schrijven, muziek luisteren, lezen, een bad nemen of juist helemaal niets. Zo leer je ook jezelf te troosten.
Meer weten over omgaan met verlies en rouw?
Heb je een vraag over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk, burn-out? Bel 06-12949654 of mail voor een kosteloos en verhelderend kennismakingsgesprek: info@brightblue-coaching.nl, ook voor de nieuwsbrief. Begeleiding wordt deels vergoed door bijna alle Nederlandse zorgverzekeraars!
Jeanne van Mierlo
Verlies- en rouwtherapeut
BrightBlue Coaching & Training helpt volwassenen met pijn in hun hart na trauma of (traumatisch) verlies om weer te genieten van hun leven. BB helpt volwassenen met burn-out(klachten) om hun leven weer op de rails te krijgen. BB leert coaches met minimaal één jaar praktijkervaring om als rouwcoach te werken.